“`html
İstanbul’daki Hava Kirliliği Sorunu Yeniden Gündemde
Son günlerde İstanbul’da etkili olan sisli ve puslu hava, Türkiye’deki hava kirliliği问题lerini yeniden gündeme getirdi. Özellikle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın oluşturduğu Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı (NEFES) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Hava Kalitesi İzleme Merkezi, kentteki hava kirliliğini anlık olarak takip ediyor.
Hava kalitesi izleme istasyonlarından toplanan veriler, hava kalitesini ilçe bazında ölçmeye olanak tanıyor. Belirlenen hava kalitesi endeksi ise şöyle sıralanıyor: “0-50: Temiz (yeşil), 51-100: Orta (sarı), 101-150: Hassas (turuncu), 151-200: Sağlıksız (kırmızı), 201-300: Kötü (mor), 301-500: Tehlikeli (bordo).” Hava kalitesi, halk sağlığını ciddi şekilde etkileyebileceği için büyük bir önem taşımaktadır.
İstanbul’daki Hava Kirliliği Verileri Açıklandı
NEFES uygulamasından elde edilen verilere göre, İstanbul’da kritik hava kirliliği seviyeleri saat 10.00’da şu şekilde kaydedildi:
- Kadıköy-85 (Orta-Sarı)
- Göztepe D100-78 (Orta-Sarı)
- Tuzla-56 (Orta-Sarı)
- Esenyurt MTHM-55 (Orta-Sarı)
- … Diğer ilçeler ve hava kalitesi ile devam eder.
Hava Kalitesi İzleme Merkezi’nin verilerine göre, saat 10.00’da hava kalitesi şu şekildedir:
- Kağıthane 1 (Kentsel Trafik)-102 (Hassas-Turuncu)
- D100 (Trafik)-92 (Orta-Sarı)
- Kadıköy (Kentsel)-85 (Orta-Sarı)
- … Diğer istasyonlar ve hava kalitesi ile devam eder.
Geçmişte ve Günümüzde Hava Kalitesi Karşılaştırması
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Hüseyin Toros, yapılan incelemelere göre, 1990’lı yıllara kıyasla günümüzdeki hava kalitesinin daha iyi olduğunu belirtiyor. 2020’lerin hava kalitesi oranlarında genellikle iki haneli değerler görüldüğünü ifade eden Toros, hedeflenenin ise tek haneli sayılar olduğunu vurguladı.
Toros, son zamanlarda araç kaynaklı azot dioksit emisyonlarının arttığını belirtiyor ve hava kirliliğinin çoğunlukla fosil yakıt kullanımından kaynaklandığını dile getiriyor. “Şehirdeki araç sayısının 6 milyonu geçtiğini ve trafikte sürekli bir hareketliliğin olduğunu” aktaran Toros, yoğun trafiğin belirli güzergahlarda nasıl sorun yarattığını açıklıyor.
“Göztepe bölgesi gibi trafik yoğun olan alanlarda hava kirliliği artıyor,” diyerek trafik yoğunluğunun hava kalitesi üzerindeki etkisine dikkat çekiyor. Bunun yanında, İBB’nin hava ölçüm istasyonlarının İstanbul genelinde 40 noktada yer aldığı bilgisini de veriyor.
Hava Kirliliğinin Etkileri ve Çözüm Önerileri
Hava kirliliğinin sağlık üzerindeki etkisinin ciddiyetine dikkat çeken Prof. Dr. Toros, yıllık olarak hava kirliliğine bağlı 7 milyondan fazla ölümün yaşandığını belirtiyor. Sağlık için temiz havanın önemine vurgu yaparak, “Hava kalitesi verilerini takip edip buna göre hareket etmenin gerekliliğini” ifade etti.
Çevreyi korumak için alınması gereken önlemler arasında, toplu taşımanın artırılması, ev ve iş yerlerinin yakınlığı gibi faktörler önemli yer tutuyor. Ayrıca, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve enerji tasarrufu sağlamak da büyük fayda sağlayabilir.
Ulaşımın Hava Kalitesine Etkisi
Uluslararası Hava Kirliliğini Önleme ve Çevre Koruma Birliği Başkanı Prof. Dr. Selahattin İncecik, trafik kaynaklı kirliliğin İstanbul’un hava kalitesini en çok etkileyen unsurlardan biri olduğunu belirtiyor. Trafik sıralamasında ulaşımın birinci planda olduğunu vurgulayan İncecik, “Araç sayısındaki artışla birlikte hava kalitesi de olumsuz etkileniyor,” diyor.
Elektrikli araçların sayısının hala düşük olduğunu, ancak bu rakamın artması gerektiğini ifade ediyor. İncecik, “İstanbul’un hava kalitesini artırmak için en etkili çözüm, daha modern bir ulaşım sistemine geçmek.” şeklinde görüş belirtiyor.
Yeşil Alanların Önemi
Yeşil alanların hava kirliliğini azaltmadaki rolüne dikkat çeken Prof. Dr. İncecik, insanların nefes alacak alanlara duyduğu ihtiyacın altını çiziyor. İstanbul’daki yeşil alanların yetersiz olduğunu söyleyerek, bu konuda daha çok çalışma yapılması gerektiğini söylüyor. “Toplu taşımayı artırmanın yanı sıra, yeşil alanların genişletilmesi de şart,” diyor.
Ayrıca yaşlılar, bebekler ve çocukların yüksek trafikli alanlarda maske kullanmalarının önemini vurguluyor.
“`
